zdrowiepolek
2024-09-01
Widzenie peryferyjne jest istotnym elementem naszego wzroku, wpływającym na codzienne funkcjonowanie i bezpieczeństwo. Widzenie peryferyjne odnosi się do zdolności widzenia obiektów i ruchu poza centralnym polem widzenia. Jest to kluczowy element naszego wzroku, który pozwala na orientację w przestrzeni, wykrywanie zagrożeń oraz wykonywanie wielu codziennych czynności. Widzenie peryferyjne jest mniej ostre niż widzenie centralne, ale bardziej czułe na ruch.
Utrata widzenia peryferyjnego – PVL – następuje, gdy nie widzisz obiektów, chyba że znajdują się one tuż przed tobą. Jest to również znane jako widzenie tunelowe. Dlatego osoby z zaburzeniami widzenia peryferyjnego mogą doświadczać tzw. „tunelowego widzenia”, czyli widzenia jak przez rurkę, gdzie widzenie centralne jest zachowane, ale widzenie boczne jest ograniczone. Mogą również zauważyć migotanie światła lub „mroczki” w polu widzenia.
Utrata widzenia bocznego może stanowić przeszkodę w codziennym życiu, często wpływając na ogólną orientację, sposób poruszania się i jakość widzenia w nocy.
PVL może być spowodowane chorobami oczu i innymi schorzeniami. Ważne jest, aby od razu szukać leczenia, ponieważ często niemożliwe jest przywrócenie utraconego wzroku. Wczesne podjęcie leczenia może pomóc zapobiec dalszej utracie wzroku.
Siatkówka (retina): Widzenie peryferyjne jest zależne od siatkówki, szczególnie od komórek zwanych pręcikami. Pręciki są bardziej skoncentrowane na obwodowych częściach siatkówki i są odpowiedzialne za widzenie w warunkach słabego oświetlenia oraz za wykrywanie ruchu.
Nerw wzrokowy (optic nerve): Informacje z siatkówki są przesyłane do mózgu przez nerw wzrokowy. Mózg przetwarza te informacje, umożliwiając nam pełne pole widzenia.
Wykrywanie ruchu: Widzenie peryferyjne jest szczególnie wrażliwe na ruch, co pozwala nam szybko reagować na zmiany w otoczeniu.
Orientacja przestrzenna: Pomaga w orientacji w przestrzeni, co jest niezbędne podczas chodzenia, prowadzenia pojazdów czy uprawiania sportów.
Bezpieczeństwo: Umożliwia szybkie wykrywanie potencjalnych zagrożeń z boku lub zza pleców.
Przyczyną PVL może być kilka podstawowych schorzeń. Migrena powoduje tymczasowe PVL, podczas gdy inne schorzenia stwarzają ryzyko trwałego PVL. PVL może pojawić się z czasem, a początkowo może dotyczyć tylko części widzenia bocznego.
Niektóre przyczyny PVL obejmują:
Jaskra (glaucoma)
Ta choroba oczu powoduje ciśnienie w oku z powodu gromadzenia się płynu i bezpośrednio wpływa na widzenie peryferyjne. Jaskra jest chorobą oczu, która uszkadza nerw wzrokowy i może prowadzić do utraty widzenia peryferyjnego, tworząc efekt tunelowego widzenia. Jeśli nie jest leczona, może wpływać na nerw wzrokowy i powodować nieodwracalną ślepotę.
Barwnikowe zapalenie siatkówki
Ta dziedziczna choroba stopniowo powoduje PVL, a także wpływa na widzenie w nocy, a nawet widzenie centralne w miarę pogarszania się stanu siatkówki. Nie ma lekarstwa na tę rzadką chorobę, ale można zaplanować utratę wzroku, jeśli zostanie ona wcześnie zdiagnozowana.
Skotoma, czyli ubytek pola widzenia, mroczki
Jeśli siatkówka jest uszkodzona, może pojawić się martwy punkt w polu widzenia, znany jako skotoma. Może to być spowodowane jaskrą, stanem zapalnym i innymi chorobami oczu, takimi jak zwyrodnienie plamki żółtej.
Udar mózgu
Udar może spowodować trwałą utratę wzroku po jednej stronie każdego oka. Dzieje się tak, ponieważ udar uszkadza jedną stronę mózgu. Jest to neurologiczny rodzaj utraty wzroku, ponieważ oczy są nadal sprawne, ale mózg nie może przetwarzać tego, co widzisz. Udar może również skutkować skotomią.
Retinopatia cukrzycowa
Ten stan występuje w przypadku cukrzycy i uszkodzenia siatkówki spowodowanego wysokim poziomem cukru we krwi, który powoduje zapalenie lub ograniczenie naczyń krwionośnych w oku. Może prowadzić do uszkodzenia siatkówki, w tym obszarów odpowiedzialnych za widzenie peryferyjne.
Migrena
Migrena to rodzaj bólu głowy, który może powodować zmiany w widzeniu. Amerykańska Fundacja Migreny podaje, że od 25 do 30 procent osób cierpiących na migrenę doświadcza zmian widzenia podczas migreny z aurą. Może to obejmować tymczasowe PVL.
Uszkodzenia mechaniczne lub urazy:
Urazy oka lub mózgu mogą wpłynąć na zdolność widzenia peryferyjnego.
PVL może mieć charakter trwały lub tymczasowy i mieć różne nasilenie. Niektóre stany zaczną zniekształcać najbardziej zewnętrzne kąty widzenia i z czasem będą się pogłębiać.
Możesz zacząć zauważać PVL, gdy nie widzisz już 40 stopni lub więcej z boku. Jeśli nie widzisz więcej niż 20 stopni pola widzenia, możesz zostać uznany za prawnie niewidomego.
W zależności od przyczyny PVL może pojawiać się stopniowo lub nagle. Niektóre objawy PVL mogą obejmować:
– wpadanie na przedmioty
– upadek
– trudności w poruszaniu się w zatłoczonych miejscach, takich jak centra handlowe lub imprezy
– niezdolność do dobrego widzenia w ciemności, znana również jako ślepota nocna
– problemy z prowadzeniem samochodu w nocy, a nawet w ciągu dnia.
PVL może występować tylko w jednym oku lub w obu oczach. Pacjent powinien omówić swoje objawy z lekarzem, aby ustalić, czy możesz bezpiecznie prowadzić samochód lub wykonywać inne czynności wysokiego ryzyka z PVL.
Oto inne objawy, które mogą wystąpić w przypadku PVL, jeśli cierpisz na jedno z poniższych schorzeń:
– Jaskra. Możesz nie zauważyć objawów tej choroby, dlatego ważne jest, aby regularnie badać oczy u specjalisty. Jaskra w pierwszej kolejności wpływa na same krawędzie widzenia.
– Barwnikowe zapalenie siatkówki. Pierwszym objawem tego schorzenia mogą być trudności z widzeniem w nocy. Choroba będzie następnie wpływać na najbardziej zewnętrzne kąty widzenia, a następnie przesuwać się w kierunku widzenia centralnego.
– Scotoma. Głównym objawem tego schorzenia jest zauważenie martwego punktu pod pewnym kątem w polu widzenia. Może wpływać na widzenie centralne lub peryferyjne.
– Udar. Możesz nawet nie zdawać sobie sprawy, że masz PVL po jednej stronie widzenia. Możesz to zauważyć, gdy spojrzysz w lustro i zobaczysz tylko jedną stronę twarzy.
– Migrena. Zmiany widzenia występują zazwyczaj przez 10 do 30 minut w obu oczach podczas ataku migreny.
– Retinopatia cukrzycowa. Objawy tego schorzenia obejmują między innymi niewyraźne widzenie, doświadczanie pustych punktów w polu widzenia i trudności z widzeniem w nocy. Stan ten dotyczy obu oczu.
W wielu przypadkach PVL widzenie boczne może nie zostać przywrócone. Ważne jest, aby regularnie odwiedzać okulistę w celu monitorowania i diagnozowania stanów, które mogą trwale wpływać na PVL.
Lekarz może zasugerować pewne zmiany w stylu życia, które można wprowadzić w przypadku PVL. Obejmuje to szkolenie w zakresie wizualnego skanowania otaczającego świata przy użyciu posiadanego wzroku.
Niektóre z aktualnych badań dotyczą stosowania okularów z pryzmatem, które mogą poprawić widzenie boczne w przypadku PVL. W niektórych przypadkach leczenie zależy od przyczyny problemu. Może obejmować leczenie farmakologiczne (w przypadku retinopatii proliferacyjnej, leki anty-VEGF mogą być stosowane do zahamowania nowotworzenia naczyń krwionośnych), zabiegi laserowe (panretinalna fotokoagulacja laserowa (PRP) jest standardem w leczeniu proliferacyjnej retinopatii cukrzycowej i innych schorzeń z nowotworzeniem naczyń krwionośnych), operacje chirurgiczne (w przypadku odwarstwienia siatkówki konieczne może być przeprowadzenie operacji w celu przywrócenia siatkówki do jej właściwej pozycji) czy stosowanie odpowiednich okularów korekcyjnych.
Lekarz zaleci leczenie schorzeń powodujących PVL i pomoże spowolnić utratę wzroku:
– Jaskra. Konieczne może być stosowanie kropli do oczu lub innych leków, a także poddanie się operacji, aby zapobiec pogorszeniu się jaskry.
– Barwnikowe zapalenie siatkówki. Nie ma lekarstwa ani metody leczenia tego schorzenia, ale lekarz może zalecić stosowanie urządzeń wspomagających w miarę pogarszania się wzroku lub przyjmowanie witaminy A w celu spowolnienia utraty wzroku.
– Szklistość. Możesz rozważyć dodanie jasnego oświetlenia do pomieszczeń i powiększenie ekranu lub drukowanych materiałów do czytania, aby pomóc Ci lepiej widzieć.
– Udar mózgu. Leczenie PVL spowodowanego tą chorobą może nie być możliwe, ale lekarz może zalecić badanie wzroku i stosowanie pryzmatów w okularach, aby pomóc w nawigacji.
– Migrena. Migrena jest leczona w różny sposób w zależności od osoby. Można stosować kombinację leków podczas ataku migreny i w celu zapobiegania im. Lekarz może również zalecić pewne modyfikacje stylu życia, aby zapobiec ich wystąpieniu.
– Kontrola cukrzycy: Regularne monitorowanie i kontrolowanie poziomu cukru we krwi może zapobiegać retinopatii cukrzycowej. Retinopatia cukrzycowa. Leczenie tego schorzenia może obejmować leki kontrolujące poziom cukru we krwi i ciśnienie krwi oraz spowalniające rozwój utraty wzroku. Opcją może być również operacja.
W przypadku zauważenia PVL należy natychmiast udać się do lekarza. Należy – szczególnie wraz z wiekiem – również regularnie odwiedzać okulistę w celu monitorowania potencjalnych schorzeń, które mogą mieć wpływ na wzrok. Jeśli schorzenie zostanie wykryte we wczesnym stadium, lekarz może być w stanie zapobiec znacznej utracie wzroku. Jeśli chodzi o diagnostykę, skuteczne w wykryciu choroby mogą okazać się specjalistyczne testy, takie jak perymetria, mogą ocenić zakres widzenia peryferyjnego. Niekiedy kluczowe może okazać się badanie perymetrii, które ocenia pole widzenia. Oftalmoskopia, angiografia fluoresceinowa i badania obrazowe, takie jak OCT (optyczna koherentna tomografia), mogą również być używane do oceny stanu siatkówki.
PVL i inne formy utraty wzroku mogą z czasem znacząco wpływać na codzienne życie. Zachowanie pozytywnego nastawienia i znalezienie zasobów, które mogą pomóc, to świetne pierwsze kroki w radzeniu sobie z utratą wzroku. Oto kilka innych sposobów na życie z utratą wzroku:
– Porozmawiaj z lekarzem o sposobach leczenia i przystosowania się do życia z PVL.
– Omów swój stan z rodziną i przyjaciółmi i pozwól im być dla Ciebie wsparciem.
– Dbaj o siebie, stosując zdrową dietę, regularnie ćwicząc i angażując się w działania obniżające poziom stresu, aby utrzymać ogólny stan zdrowia fizycznego i psychicznego.
– Zmodyfikuj swój dom, aby ułatwić poruszanie się i zapobiegać upadkom: Możesz zainstalować uchwyty w miejscach, w których możesz być bardziej narażony na upadek, a także usunąć bałagan i inne przedmioty, które mogą przeszkadzać podczas chodzenia.
– Dodaj dodatkowe światło do słabo oświetlonych pomieszczeń.
– Spotkaj się z przedstawicielem organizacji pacjentów lub dołącz do grupy wsparcia, aby porozmawiać o życiu z utratą wzroku.
Zaburzenia widzenia peryferyjnego mogą być wynikiem różnych patologii naczyniowych siatkówki. Jak wskazaliśmy powyżej kilka schorzeń może powodować PVL. Ważne jest, aby regularnie poddawać się profilaktycznym badaniom okulistycznym aby zapobiec utracie wzroku. Jeśli zignorujesz objawy, możesz doświadczyć większej utraty wzroku w miarę upływu czasu.
Pamiętaj też, że podjęcie profilaktycznego lub wczesnego leczenia może pomóc w kontrolowaniu dalszych powikłań PVL. Jeśli cierpisz na chorobę, która spowodowała trwałą PVL, porozmawiaj z lekarzem o sposobach radzenia sobie z utratą wzroku.
Źródło: materiały własne/healthline.com
Zostaw komentarz