Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna charakteryzująca się hiperglikemią, czyli podwyższonym poziomem glukozy we krwi. Powstaje w wyniku nieprawidłowego działania lub wydzielania insuliny – hormonu wytwarzanego przez komórki beta trzustki, który jest niezbędny do transportu glukozy z krwi do komórek organizmu, gdzie jest wykorzystywana jako źródło energii.
Przyczyny cukrzycy
- Cukrzyca typu 1: Autoimmunologiczne zniszczenie komórek beta trzustki prowadzi do całkowitego braku insuliny.
- Cukrzyca typu 2: Organizm staje się oporny na działanie insuliny (insulinooporność), a produkcja insuliny staje się niewystarczająca w stosunku do potrzeb organizmu.
- Cukrzyca ciążowa: Hormony produkowane w czasie ciąży mogą zakłócać działanie insuliny.
- Inne typy: Defekty genetyczne, choroby trzustki, zaburzenia hormonalne lub działanie niektórych leków.
Objawy cukrzycy
- Często występujące:
- Zwiększone pragnienie (polidypsja).
- Częste oddawanie moczu (poliuria).
- Utrata masy ciała mimo zwiększonego apetytu.
- Osłabienie i zmęczenie.
- Nawracające infekcje (np. drożdżyce, infekcje dróg moczowych).
- Długotrwałe (jeśli choroba nie jest kontrolowana):
- Problemy ze wzrokiem (retinopatia).
- Drętwienie kończyn (neuropatia).
- Trudności w gojeniu ran.
Rodzaje cukrzycy
- Cukrzyca typu 1: Choroba autoimmunologiczna, zwykle zaczyna się w dzieciństwie lub młodości. Wymaga insuliny przez całe życie.
- Cukrzyca typu 2: Związana z otyłością, siedzącym trybem życia i genetyką. Może być początkowo leczona dietą, ćwiczeniami i lekami doustnymi.
- Cukrzyca ciążowa: Rozpoznawana w czasie ciąży, często ustępuje po porodzie, ale zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2.
- Inne specyficzne typy: Rzadsze formy, np. MODY (cukrzyca o podłożu genetycznym).
Powikłania cukrzycy
- Krótkoterminowe:
- Hipoglikemia (niedocukrzenie).
- Hiperglikemia (przecukrzenie).
- Cukrzycowa kwasica ketonowa (głównie w cukrzycy typu 1).
- Długoterminowe:
- Retinopatia cukrzycowa (uszkodzenie siatkówki).
- Nefropatia (uszkodzenie nerek).
- Neuropatia (uszkodzenie nerwów obwodowych).
- Choroby sercowo-naczyniowe.
- Zespół stopy cukrzycowej (ryzyko amputacji).
Leczenie cukrzycy
- Styl życia:
- Zdrowa dieta (ograniczenie cukrów prostych, wybór produktów o niskim indeksie glikemicznym).
- Regularna aktywność fizyczna.
- Leki:
- Insulina (głównie w typie 1 i zaawansowanym typie 2).
- Leki doustne (np. metformina, inhibitory SGLT-2).
- Technologie:
- Pompy insulinowe.
- Systemy ciągłego monitorowania glikemii (CGM).
Diabetolog – czym się zajmuje, kiedy iść do diabetologa?
Diabetologia to diagnostyka, leczenie i profilaktyka cukrzycy
Zostaw komentarz