Wirus syncytialny oddechowy (RSV) to patogen, który regularnie atakuje drogi oddechowe, stanowiąc poważne zagrożenie, szczególnie dla osób starszych. Chociaż RSV kojarzony jest głównie z sezonowymi infekcjami układu oddechowego, to jego zagrożenie jest coraz bardziej widoczne przez cały rok. Co gorsza, jak wynika z wyników badania przeprowadzonego w ramach kampanii edukacyjnej „Wygraj z RSV. Zaszczep się”, aż połowa osób powyżej 65. roku życia nigdy nie słyszała o tym wirusie, a zaledwie 38% posiada pełną wiedzę na temat jego przebiegu. Co więcej, wiele osób w tej grupie wiekowej zmaga się z przewlekłymi chorobami, które dodatkowo zwiększają ryzyko powikłań w przypadku zakażenia RSV.
RSV jest jednym z najbardziej zaraźliwych wirusów, przenoszonym drogą kropelkową. Co istotne, jego zakaźność może utrzymywać się przez tydzień, co sprzyja szybkiemu rozprzestrzenianiu się. Na skutek tej aktywności, liczba zakażonych osób w Polsce stale rośnie, co potwierdzają dane Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH. W 2024 roku odnotowano już ponad 40 tys. przypadków zakażeń, a do maja 2025 liczba ta wzrosła do 91 083, co stanowi niemal dwukrotny wzrost w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego.
Objawy i przebieg zakażenia RSV
Zakażenie RSV u dorosłych ma przebieg, który przypomina objawy przeziębienia – katar, kaszel, gorączka, bóle głowy i gardła. Z czasem mogą wystąpić również duszności i świszczący oddech, co może prowadzić do hospitalizacji, szczególnie wśród seniorów. Choć objawy RSV przypominają grypę czy infekcję COVID-19, to zakażenie tym wirusem często prowadzi do cięższego przebiegu, wymagającego dłuższego leczenia. Jak podkreśla prof. dr hab. Artur Mamcarz, kierownik III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM, RSV ma wyższe ryzyko ciężkiego przebiegu, a hospitalizacje są częstsze i dłuższe niż w przypadku innych chorób układu oddechowego. Brak celowanego leku na tę infekcję sprawia, że leczenie jest głównie objawowe, co podkreśla konieczność edukacji społecznej i wcześniejszego rozpoznawania zagrożenia.
Dlaczego seniorzy są wysoko ryzykowaną grupą?
Seniorzy, zwłaszcza ci z chorobami przewlekłymi, takimi jak astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), cukrzyca czy niewydolność serca, są szczególnie narażeni na powikłania związane z RSV. Zakażenie może nie tylko pogłębić istniejące problemy zdrowotne, ale również prowadzić do zapalenia płuc, które w starszym wieku może mieć poważne konsekwencje. Badania pokazują, że 30% osób powyżej 60. roku życia ocenia swój stan zdrowia jako zły, co w połączeniu z przewlekłymi chorobami stanowi ogromne wyzwanie w kontekście walki z RSV. W 2019 roku w Unii Europejskiej odnotowano ponad 273 tys. hospitalizacji i niemal 20 tys. zgonów wśród osób 60+ z powodu zakażenia tym wirusem.
Prewencja – szczepienie przeciwwskazania na RSV
Chociaż obecnie nie ma leku, który leczyłby sam wirus RSV, dostępne są skuteczne metody profilaktyki. Jedynym uznanym sposobem zapobiegania zakażeniom jest szczepienie ochronne. Jak zauważa prof. Mamcarz, biorąc pod uwagę, że ryzyko zakażenia RSV istnieje przez cały rok, decyzja o szczepieniu powinna być podejmowana niezależnie od sezonu infekcyjnego. Szczepienie przeciw RSV znalazło się na liście szczepień zalecanych dla osób starszych i jest dostępne nie tylko w przychodniach POZ, ale także w wybranych aptekach współpracujących z NFZ. Co więcej, farmaceuci mogą teraz nie tylko wystawić receptę na szczepionkę, ale również przeprowadzić samo szczepienie, co stanowi istotny krok w kierunku zwiększenia dostępności do tego typu ochrony zdrowia.
Mimo że szczepienie przeciw RSV jest zalecane, tylko co dziesiąty senior aktywnie poszukuje informacji o dostępnych szczepieniach, a około 40% osób w wieku 65+ nie zdaje sobie sprawy z możliwości refundacji szczepionki. Warto zatem podkreślić, jak istotne jest podnoszenie świadomości w tej grupie wiekowej i przypominanie o dostępnych opcjach ochrony przed tym groźnym wirusem.
Zanim zakażenie zaatakuje
Wirus RSV stanowi poważne zagrożenie zdrowotne, zwłaszcza dla osób starszych oraz tych z osłabionym układem odpornościowym. Wzrost liczby zakażeń w ostatnich latach, szczególnie poza sezonem infekcyjnym, pokazuje, jak istotne jest wczesne rozpoznanie zagrożenia i odpowiednia prewencja. Szczepienie przeciw RSV, mimo że wciąż mało popularne wśród seniorów, stanowi najskuteczniejszą metodę ochrony przed tym niebezpiecznym wirusem. Wzrost świadomości na temat dostępnych szczepień oraz edukacja na temat objawów i skutków zakażenia mogą przyczynić się do zmniejszenia liczby hospitalizacji i zgonów w tej grupie wiekowej, a także poprawić jakość życia seniorów w Polsce.
Szczepienia dzieci – fakty i mity o szczepionkach
Zostaw komentarz