Torbiel, znana również pod nazwą cysta, to patologiczna jama w organizmie wypełniona płynem, substancją półpłynną lub stałą o różnej spoistości i składzie. Najczęściej ma postać pęcherzyka. W jego wnętrzu mogą znajdować się erytrocyty, komórki stanu zapalnego lub komórki nowotworowe. U kobiet cysta zazwyczaj pojawia się na jajnikach bądź w piersiach. Jak są rodzaje, przyczyny i objawy torbieli? Czy torbiele się leczy? Dowiedz się więcej
o najczęściej diagnozowanych torbielach u kobiet – na jajnikach i w piersiach.
Torbiele jajnika to grupa różnorodnych zmian w żeńskich narządach rozrodczych kobiet. Cysty na jajniku mogą być niezłośliwe (torbiele czynnościowe, endometrialne, torbielakogruczolaki i torbiele skórzaste, czyli potworniaki dojrzałe) oraz złośliwe (nowotwory nabłonkowe – rak pierwotny jajnika lub nowotwory przerzutowe oraz nowotwory nienabłonkowe – guzy germinalne, gonadalne i mieszane). Torbiele na jajnikach, mimo że niepokoją wiele kobiet, zazwyczaj nie są groźne dla zdrowia i życia pacjentki. Przybierają postać balonika wypełnionego płynem lub zgrubiałą tkanką. Mogą występować pojedynczo lub w większej liczbie, zarówno w jednym, jak i w obu jajnikach.
Przyczyn powstawania torbieli na jajnikach może być kilka. Bywa, że cysta wytwarza się w naturalnym trybie funkcjonowania jajnika – po uwalnianiu jajeczka, miejsce, z którego nastąpiło uwolnienie, może wypełnić się płynem, tworząc torbiel ciałka żółtego. Cysty powstają również w wyniku zachwiania gospodarki hormonalnej, endometriozy (rozrost błony śluzowej macicy poza jamą macicy), nieprawidłowości w rozwoju płciowym, zapalenia lub uszkodzenia jajników, a także nowotworów jajnika.
Zazwyczaj torbiele są łagodną zmianą i nie wywołują dokuczliwych dolegliwości, a o ich obecności kobieta dowiaduje się podczas profilaktycznego badania USG. Zdarza się jednak, że ze względu na przebyte operacje lub wielkość cyst, pacjentki uskarżają się na bóle podbrzusza, nieregularne cykle menstruacyjne, obfite krwawienia podczas miesiączki, wzdęcia i uczucie pełności w jamie brzusznej, problemy z oddawaniem moczu, dyskomfort podczas stosunku płciowego, a także nagły i nadmierny wzrost masy ciała. W niektórych przypadkach torbiele na jajnikach mogą prowadzić do zaburzeń owulacji, a co za tym idzie – problemów z zajściem w ciążę.
Leczenie torbieli na jajnikach jest uzależnione od wielkości i rodzaju cysty. Najczęściej torbiele nie wymagają leczenia, a ginekolog zaleca jedynie regularną obserwację za pomocą badania ultrasonograficznego. Jeżeli wynik USG jest niejednoznaczny, dokładniejszą diagnostykę umożliwi rezonans magnetyczny.
Zdarza się, że torbiele na jajnikach są efektem zespołu policystycznych jajników (PCOS). Wówczas ryzyko powstawania nowych torbieli mogą obniżyć leki hormonalne, regulujące cykl menstruacyjny.
Torbiele o wielkości do 10 cm można usunąć laparoskopowo, z kolei większe za pomocą klasycznej operacji otwartej. W obu przypadkach o konieczności przeprowadzenia zabiegu każdorazowo decyduje lekarz.
Drugim najczęściej występującym u kobiet rodzajem torbieli są torbiele w piersiach. To łagodne zmiany rozrostowe w postaci guzków, często wyczuwalnych przez kobiety podczas samobadania piersi. Podobnie jak w przypadku cysty na jajnikach, torbiel w piersi ma postać komory wypełnionej płynem. Właścicielki piersi o budowie gruczołowej (tzw. gęste piersi) mogą mieć problem z wyczuciem torbieli podczas samodzielnego badania, dlatego tak ważna jest regularna diagnostyka.
Przyczyn torbieli w piersiach możemy upatrywać przede wszystkim w zaburzeniach gospodarki hormonalnej – zmian poziomów progesteronu, estrogenu, prolaktyny, hormonów tarczycy i insuliny. Dotyczy to przede wszystkim kobiet w okresie przedmanopauzalnym. Zmiany hormonalne powodują rozrost nabłonka w przewodach wyprowadzających w sutku. Skutkuje to utrudnionym odpływem płynu surowicznego, który efekcie gromadzi się
w zamkniętych przestrzeniach i sprzyja powstawaniu torbieli z jałowym płynem surowiczym. Istotny wpływ na powstawanie torbieli mogą mieć również predyspozycje genetyczne, czynniki środowiskowe czy przyjmowane leki hormonalne.
Pojawienie się torbieli w piersiach zazwyczaj odbywa się bezobjawowo. Zdarza się, że panie odczuwają nadwrażliwość piersi na dotyk tuż przed menstruacją, jednak często występuje ona naturalnie, więc trudno tu mówić o konkretnym objawie. Niekiedy kobiety wyczuwają torbiele podczas samobadania piersi. Rzadziej pojawieniu się torbieli w piersiach towarzyszy wyciek z brodawki sutkowej. Nie należy jednak go lekceważyć, lecz jak najszybciej udać się na badanie ultrasonograficzne.
Podczas badania USG piersi lekarz prawdopodobnie zapyta, czy w rodzinie występują lub występowały torbiele albo nowotwór piersi – przed badaniem warto zatem przeprowadzić wywiad rodzinny wśród najbliżej spokrewnionych kobiet. Pojedyncze torbiele zazwyczaj zostawia się do obserwacji i nie podejmuje żadnych działań celem ich usunięcia lub zaniku. W przypadku większych lub bolesnych torbieli, lekarz może zdecydować się na aspirację. Zabieg polega na wypompowaniu płynu z torbieli za pomocą cienkiej igły. Aspiracja może być wykonywana przy użyciu ultrasonografii dla precyzyjnego prowadzenia igły.
Żródła: MedTUB, Medycyna Praktyczna
Zostaw komentarz